غلامحسين دواني، عضو جامعه حسابداران رسمي ايران، در گفت‌وگو با «شرق» گفت: «اگر مسئولان و ناظران دولتي و غيردولتي علاقه‌مند هستند ببينند چه کساني در اين بازار سوداگري کرده‌اند، از طريق سامانه بورس مي‌توانند دريابند چه کساني در چهار‌‌ماهه نخست امسال 87 هزار ميليارد تومان نقدينگي را از بازار خارج کرده‌اند. دولت آقاي روحاني در رابطه با بازار سرمايه متأسفانه دنباله‌رو جرياني شد که جز سفته‌بازي و سوداگري هيچ انديشه‌اي نداشتند.
پس از تجمعات اعتراضي سهام‌داران حقيقي مقابل ساختمان بورس، اين‌بار با خبر استعفاي حسن قاليباف‌اصل، رئيس سازمان بورس و اوراق بهادار، حاشيه‌هاي بازار سرمايه ايران داغ شد. خبري که با تصوير نامه استعفاي قاليباف منتشر شد و نشان مي‌داد سکاندار بورس پيش از اين، يعني در آذر نيز درخواست استعفاي خود را تقديم وزير اقتصاد کرده بود. خبر استعفا اگرچه از سوي مدير روابط‌عمومي بورس تأييد شده بود، اما خبرگزاري صداوسيما گفت‌وگوي کوتاهي از قاليباف منتشر کرد که خبر استعفايش را تکذيب مي‌کرد.
صرف‌نظر از اينکه اين خبر درست است يا خير، نمي‌توان از کنار اتفاق‌هاي روزهاي اخير اين بازار به‌سادگي گذشت. ريزش ارزش دارايي‌هاي مردم که حالا بيشتر از 50 درصد تخمين زده مي‌شود، موضوع به‌غايت مهمي است که به بررسي جوانب نياز دارد.
آن روزهاي خوش بورس، يعني همان ماه‌هاي ابتديي سال که دولت خيال فروش دارايي‌هايش را در بورس در سر مي‌پروراند، به‌جاي آنکه دولت به مردم آگاهي دهد که اين بازار پر‌ريسک و پر‌نوسان است، مردم را براي خريد سهام به‌خصوص دولتي‌ها تشويق مي‌کرد. خود دولت اگرچه مي‌دانست سهم شرکت‌هاي دولتي را تا سه برابر قيمت واقعي مي‌فروشد، اما به مردم براي حضور در اين بازار مدام اطمينان خاطر داده مي‌شد. به اين ترتيب دولت در نيمه اول سال بخشي از کسري بودجه خود را از اين بازار تأمين کرد و رفت و حالا مردم زيان‌دهي در بازار باقي مانده‌اند که به گفته‌هاي مسئولان خوش‌بين بودند.
غلامحسين دواني، عضو جامعه حسابداران رسمي ايران، در گفت‌وگو با «شرق» گفت: نمي‌توان تصور کرد دولت و دولتيان براي 20 تا 30 درصد افزايش حقوق مردم غائله به پا کنند، اما به‌راحتي تا سه برابر قيمت واقعي، سهام شرکت‌هاي دولتي را در بازار آب کنند.
او تصريح کرد: نکته شايان تأکيد اين است که دولت نبايد وعده‌هاي سرخرمن مي‌داد. بايد به کساني که علاقه‌مند به بازار سرمايه بودند، يادآوري مي‌کرد که اين بازار هميشه با ريسک مواجه است. قرار نيست کساني امروز وارد بازار سرمايه شوند و پس‌فردا ميليونر از آن خارج شوند. بازاري که اين‌گونه باشد، جز سفته‌بازي و سوداگري نام ديگري ندارد.
دواني همچنين به حضور برخي شرکت‌هاي کارگزاري در معاملات مشکوکي که سهام شرکت‌هاي زيان‌ده بازار پايه را از طريق رسانه‌هاي گروهي تبليغ کرده و آنها را به قيمت نادرست در خلال شش‌ماهه اول به مردم قالب کردند، اشاره و عنوان کرد: اين ماجرا بر کسي پوشيده نيست؛ چراکه اينها شواهد مستند دارد.
دواني با طرح اين پرسش که چگونه مي‌شود وقتي اقتصاد کشور شش درصد منفي است، شاخص‌هاي بورس با رشد جهشي افزايش مي‌يابد، گفت: از مقايسه همين دو آيتم مي‌شد فهميد که اين رشد واقعي نيست.
از  اتفاقات عجيب بورس  اين است که يک شرکت زيان‌ده  را  300 ميليارد تومان فروختند
او خاطرنشان کرد: در جريان همين اتفاقات عجيب در بورس، يک شرکت زيان‌ده را 300 ميليارد تومان فروختند يا شرکت «سول ايران» را که منحل شده بود و در مجمع اين انحلال اعلام شده بود، نه‌تنها خريد و فروش کردند، بلکه ارزش سهام آن نيز بالا رفت.
دواني تأکيد کرد: دولت آقاي روحاني در رابطه با بازار سرمايه متأسفانه دنباله‌رو جرياني شد که جز سفته‌بازي و سوداگري هيچ انديشه‌اي نداشتند؛ به‌طوري‌که گمان مي‌رفت برخي نزديکان دولتي‌ها در اين سوداگري مشارکت داشتند؛ مسئولان سهم‌بازي که سهام خود را در روزهاي اوج بورس فروختند. در اين ميان، بسياري از کساني که سهم‌باز نبودند و در بازار سهام نيز منفعت خاصي نداشتند، چه با گفتار و چه با قلم، صراحتا خطرات ناشي از اطمينان‌هاي کاذبي را که دولت مطرح مي‌کرد، يادآوري کردند. او با تأکيد بر اينکه دولت براي کسري بودجه دست به دامن بازار سرمايه شد و دامن بازار سرمايه را آلوده کرد، متذکر شد: همه اقتصاددان‌هاي دنيا بازار بورس را آينه اقتصاد کشور مي‌دانند؛ بنابراين اساسا متصور نبود اقتصادي با پنج تا شش درصد رشد منفي بتواند شاخص بورس را پنج برابر کند. اين را هر اقتصاددان ابتدايي مي‌دانست، ولي ظاهرا اقتصاددانان دولت بنا بر اقتضاي منفعت دولت يا گروه خاصي، چشم بر اين واقعيت بسته بودند. از طرف ديگر، نابساماني و نااطميناني بازار، مرتب باعث هجوم نقدينگي سرگشته به اين يا آن بازار مي‌شد. آمارها نشان مي‌دهد گروهي خاص (حقيقي و حقوقي) در اوج بازار سرمايه ميلياردها تومان سود کسب کرده و بلافاصله سود را روانه بازار ارز کردند و در آنجا نيز انبوهي از سود انباشته بردند و بعد به بازار مسکن رجعت کردند.
دواني اضافه کرد: دولت نيز به‌جاي برنامه‌ريزي اساسي، با پول‌پاشي به مقابله با اقتصادي برآمده بود که داراي يک قانونمندي است که ثابت کرده پول‌پاشي بدون پشتوانه توليد، نتيجه‌اي جز تورم و فلاکت به همراه نخواهد داشت. او اظهار کرد: اگر مسئولان و ناظران دولتي و غيردولتي علاقه‌مند هستند ببينند چه کساني در اين بازار سوداگري کرده‌اند، از طريق سامانه بورس مي‌توانند دريابند چه کساني در چهارماهه نخست امسال 87 هزار ميليارد تومان نقدينگي را از بازار خارج کرده‌اند.
دواني گفت: خوشبختانه با وجود همه مشکلات کشور، سامانه‌هاي متعددي هستند که مقامات ناظر مي‌توانند از اتصالات آنها، خط و ربط ويرانگري در بازار سرمايه، بازار مسکن و بازار ارز را پيگيري کنند؛ اما به هر حال مقابله با اين مفاسد و نابساماني، راهکارهاي اصولي اقتصادي، فارغ از مسائل سياسي و بگير و ببند خواهد داشت.
اين عضو جامعه حسابداران ايران يادآور شد: نمي‌توان تصور کرد دولت و دولتيان براي 20 تا 30 درصد افزايش حقوق مردم غائله بر پا کنند، اما به‌راحتي تا سه برابر قيمت واقعي، سهام شرکت‌هاي دولتي را در بازار آب کنند. به گفته او، نکته شايان تأکيد اين است که دولت نبايد وعده‌هاي سرخرمن مي‌داد. بايد به کساني که علاقه‌مند به بازار سرمايه بودند، يادآوري مي‌کرد که اين بازار هميشه با ريسک مواجه است. قرار نيست کساني امروز وارد بازار سرمايه شوند و پس‌فردا ميليونر از آن خارج شوند. بازاري که اين‌گونه باشد، جز سفته‌بازي و سوداگري نام ديگري ندارد.
دواني ادامه داد: در اين ميان، نقش برخي شبکه‌ها و گروه‌هاي فعال را که تحت عنوان کارشناس، کارشناس ارشد و متخصصان بازار سرمايه به صورت شبانه‌روزي در گمراهي سهام‌داران حقيقي مشارکت داشتند، نبايد از نظر دور داشت. او گفت: ما شاهد آن بوديم که يک شبکه خاص از اشخاص، از طريق رسانه‌هاي خاص در تنور سهام شرکت‌هايي که عمدتا فاقد دارايي و بازدهي مناسب بودند، با انتشار موج اخبار نادرست، بازارسازي و در نهايت فروش سهام به قيمت‌هاي غيرواقعي مي‌دميدند؛ به‌طوري‌که حتي شرکت‌هاي زيان‌ده هم صف مشتري پيدا کرده بودند.
دواني تأکيد کرد: همچنين حضور برخي شرکت‌هاي کارگزاري در معاملات مشکوکي که سهام شرکت‌هاي زيان‌ده بازار پايه را از طريق رسانه‌هاي گروهي تبليغ و آنها را به قيمت نادرست در خلال شش‌ماهه اول به مردم قالب کردند نيز بر کسي پوشيده نيست؛ چراکه اينها شواهد مستند دارد.

به نقل از روزنامه‌ي شرق يکم بهمن ماه 1399