شيب رشد قيمت مسکن بعد از بروز تورم ماهانه بي‌سابقه در ارديبهشت ماه ۹۷، در آخرين ماه از فصل بهار- خرداد-به کمتر از نصف کاهش يافت. با اين حال، ميانگين قيمت هر مترمربع آپارتمان در شهر تهران در ماه پاياني فصل بهار از کانال ۱۳ ميليون تومان عبور کرد. بررسي‌هاي «دنياي اقتصاد» از وضعيت بازار معاملات مسکن شهر تهران در خرداد ماه نشان مي‌دهد بعد از آنکه تحت تاثير دوپينگ معاملاتي بازار ملک در ارديبهشت ماه و ثبت بيش از ۱۲ هزار فقره معامله خريد در اين ماه، تورم ماهانه ۵/ ۱۲ درصدي رقم خورد، اما در خرداد ماه شيب رشد قيمت مسکن در مقايسه با ماه قبل به ۵/ ۴ درصد کاهش يافت؛ اين موضوع نشان مي‌دهد خردادماه امسال سرعت رشد قيمت مسکن در مقايسه با سرعت رشد قيمت در ارديبهشت ماه به کمتر از نصف کاهش يافته است. ميانگين قيمت هر مترمربع واحد مسکوني در شهر تهران در خرداد امسال با افزايش ۵/ ۴ درصدي به ۱۳ ميليون و۲۴۰ هزار تومان رسيد که اين ميزان در مقايسه با متوسط قيمت آپارتمان‌هاي معامله شده در بازار مسکن خرداد سال گذشته با افزايش ۱۰۴ درصدي همراه شده است. ميانگين قيمت هر مترمربع مسکن در اسفند ماه سال گذشته به ۱۱ ميليون تومان رسيد، در فروردين ماه ميانگين قيمت مسکن به ۱۱ ميليون و۴۰۰ هزار تومان افزايش يافت و در ارديبهشت نيز با عبور از کانال ۱۲ ميليون تومان و افزايش يک ميليون و۲۰۰ هزار توماني، به ۱۲ ميليون و۶۰۰هزار تومان رسيد.

ارديبهشت ماه امسال، بالاترين تورم ماهانه مسکن، دست‌کم از ابتداي سال ۹۲ تاکنون رقم خورد؛ براساس اطلاعات مربوط به تحولات ماهانه بازار مسکن شهر تهران که از ابتداي سال ۹۲ تاکنون موجود است، بيشترين سطح تورم ماهانه مسکن مربوط به ارديبهشت ماه ۹۷ بوده است؛ با اين حال با عقبگرد شيب رشد قيمت مسکن در خرداد ماه، سرعت رشد قيمت فروش آپارتمان‌هاي مسکوني در پايتخت، مجددا کاهش پيدا کرد. سريال کاهش شيب رشد قيمت مسکن که از آذرماه ۹۷ همزمان با کاهش سرعت رشد قيمت فروش آپارتمان از ۴/ ۶ درصد در آبان‌ماه به ۸/ ۴درصد در آخرين ماه از فصل پاييز آغاز شد، دي ماه سال گذشته به ۵/ ۱ درصد رسيد.

اين در حالي است که شيب رشد قيمت مسکن همزمان با قرار گرفتن بازار معاملات خريد وفروش آپارتمان‌هاي مسکوني در مقطع زماني شب عيد، بهمن ماه به‌صورت مجدد افزايش يافت و به ۵/ ۲درصد رسيد؛ اسفند ۹۷ تحت تاثير افزايش تعداد معاملات خريد مسکن و جو رواني حاکم بر بازار براي انجام معاملات شب عيد، تورم ماهانه مسکن به ۹ درصد افزايش يافت؛ تورم ماهانه مسکن در شهر تهران در ادامه در ارديبهشت ماه ۹۸ به ۵/ ۱۲ درصد رسيد؛ اما اطلاعات مربوط به معاملات خريد و فروش مسکن در پايتختدر خرداد ماه نشان مي‌دهد شيب رشد قيمت مسکن بار ديگر در مسير کاهش قرار گرفته و سرعت رشد قيمت آپارتمان(تورم ماهانه) به کمتر از ۵ درصد رسيده است.

همزمان با کاهش شيب رشد قيمت مسکن در خردادماه، ميانگين قيمت مسکن از مترمربعي ۱۲ميليون و۶۰۰ هزار تومان در دومين ماه از فصل بهار امسال، به ۱۳ ميليون و۲۴۰ هزار تومان رسيد؛ اين در حالي است که حجم معاملات خريد آپارتمان نيز همچون سطح تورم مسکن در خردادماه در مسير سقوط قرار گرفت. بعد از ثبت بيش از ۱۲ هزار فقره معامله خريد مسکن در ارديبهشت ماه امسال، خرداد ماه، تعداد معاملات خريد مسکن به حدود ۶ هزار فقره کاهش يافت؛ اين موضوع به معناي ريزش ۵۰ درصدي تعداد معاملات خريد آپارتمان در خرداد ماه در مقايسه با تعداد آپارتمان‌هاي خريداري شده در ماه قبل- ارديبهشت ماه-است؛ تعداد معاملات خريد مسکن در خرداد ماه امسال همچنين در مقايسه با خرداد سال قبل نيز ۵۴ درصد کاهش يافته است.

ارديبهشت امسال، بخشي از متقاضيان مصرفي مسکن که از اسفند ماه سال قبل و در ادامه فروردين ماه، اقدام به جست و جو براي خريد مسکن کرده بودند در نهايت خريد خود را از بازار مسکن انجام دادند؛ اين در حالي است که بخش ديگري از معاملات انجام شده در اين ماه از سوي سرمايه‌گذاران ملکي انجام شد؛ با اين حال، به دنبال ثبت تورم ماهانه ۵/ ۱۲ درصدي که دست‌کم از ابتداي سال ۹۲ تاکنون بي‌سابقه بوده است، در خرداد ماه ۹۸ تعداد معاملات خريد مسکن به زير کف رکودي رسيد؛ در شرايط رکودي معمولا در هر ماه به‌طور متوسط ۷ تا ۸ هزار معامله خريد مسکن انجام مي‌شود و ثبت حدود ۶ هزار فقره معامله خريد مسکن در يک ماه به معناي قرار گرفتن بازار در زير کف رکودي در آن ماه است. هم اکنون با کاهش ۵۰ درصدي تعداد معاملات خريد مسکن در مقايسه با ماه قبل و همچنين ماه مشابه سال قبل، بازار مسکن در زير کف رکود قرار گرفته است. نصف شدن تعداد معاملات خريد مسکن در خردادماه از عوامل اصلي کاهش سرعت رشد قيمت مسکن در پايتخت در اين ماه است؛ در واقع آنچه در خردادماه امسال در حکم سرعتگير رشد قيمت مسکن عمل کرده است به افت شديد تعداد معاملات خريد آپارتمان برمي‌گردد.

بررسي‌هاي «دنياي اقتصاد» نشان مي‌دهد دست‌کم دو عامل کليدي به‌عنوان عوامل اساسي سقوط همزمان تورم و حجم معاملات مسکن در خردادماه قابل شناسايي است؛ مهم‌ترين عامل را مي‌توان از بين رفتن جذابيت بازار مسکن يا در اصطلاح از سکه افتادن بازار ملک براي سفته‌بازان عنوان کرد؛ بازار معاملات مسکن خردادماه امسال عملا به بازاري غيرجذاب براي سفته‌بازان تبديل شد و افرادي که به قصد سرمايه‌گذاري کوتاه‌مدت يا سفته‌بازي در اين بازار حضور داشتند، از بازار ملک خارج شدند؛ هر چند هنوز هم ردپاي افرادي که به قصد سرمايه‌گذاري بلندمدت در اين بازار حضور دارند در معاملات ملکي ديده مي‌شود. اين در حالي است که بخشي از مصرف‌کنندگان و متقاضيان مصرفي مسکن نيز همچنان در حال خريد از بازار مسکن هستند اما تعداد و مانور سفته‌بازان در بازار مسکن به ميزان قابل توجهي کاهش يافته است. اين عامل را مي‌توان مهم‌ترين علل کاهش سرعت رشد قيمت مسکن و سقوط تعداد معاملات خريد مسکن در خردادماه معرفي کرد.

از سوي ديگر، افت سنتي ميزان تقاضا و تعداد معاملات خريد مسکن در ماه رمضان از ديگر عوامل سقوط تعداد معاملات خريد مسکن در خردادماه امسال است؛ نيمي از ماه مبارک رمضان امسال در خردادماه قرار داشت و از آنجا که به شکل سنتي تعداد متقاضيان براي معاملات خريد وفروش مسکن معمولا در ماه رمضان کاهش قابل توجهي پيدا مي‌کند اين موضوع نيز مي‌تواند در سقوط تورم و حجم معاملات مسکن در آخرين ماه از فصل بهار موثر باشد.  در کنار اين دو عامل جو رواني حاکم بر بازار مسکن تحت تاثير رفتارهاي خصمانه رئيس‌جمهوري آمريکا در قبال ايران در بروز شرايط ويژه خردادماه بازار مسکن اثر گذاشته است. جهت‌گيري‌هاي رئيس‌جمهوري آمريکا طي هفته‌هاي اخير درخصوص ايران به گونه‌اي بود که فروشنده‌ها و خريداران مسکن از بابت تصميم به خريد و فروش يا تاخير در انجام معامله قادر به جمع‌بندي قطعي نبودند؛ اين عامل نيز مي‌تواند در کنار دو علت گفته شده در سقوط تورم و حجم معاملات خريد مسکن در خردادماه اثرگذار باشد.  محاسبات انجام شده نشان مي‌دهد بازدهي خريد مسکن در بهار امسال نرخ ۲۰ درصد را به ثبت رسانده است؛ به اين معني که ميانگين قيمت مسکن از ۱۱ ميليون تومان در ابتداي بهار به ۱۳ ميليون و۲۴۰ هزار تومان در پايان بهار رسيده است؛ بهار امسال مجموعا ۲۱ هزار و ۲۰۰ فقره معامله خريد مسکن در شهر تهران انجام شد که در مقايسه با بهار سال گذشته ۳۷ درصد کاهش يافته است؛ همچنين ميانگين قيمت هر مترمربع آپارتمان در بهار امسال به ۱۲ ميليون و۴۴۰ هزار تومان رسيد که در مقايسه با بازه زماني مشابه سال قبل-بهار ۹۷-معادل ۱۰۷ درصد افزايش يافته است.  اگرچه تا لحظه تنظيم اين گزارش، آمار رسمي بانک مرکزي درخصوص تحولات بازار مسکن شهر تهران در خردادماه منتشر نشده است اما رئيس‌کل بانک مرکزي، شنبه‌شب در يک برنامه تلويزيوني دو آمار مهم درباره تغييرات قيمت وحجم معاملات مسکن در خردادماه اعلام کرد؛ عبدالناصر همتي در اين باره گفت: در خرداد ماه ميانگين قيمت مسکن نسبت به ماه قبل از آن ۵/ ۴ درصد رشد داشته و تعداد معاملات مسکن نيز ۵۰ درصد افت کرده است؛ «دنياي اقتصاد» براساس اين آمارها اقدام به محاسبه ميانگين قيمت و حجم معاملات مسکن در خردادماه کرده است.

07-01

07-02