انديشمند برجسته، مروج حسابداري علمي،نخستين استاد حسابداري در ايران،موسس دانشکده مديريت و علوم اداري دانشگاه تهران،صاحب تاليفات ارزشمند در رشته حسابداري و حسابرسي و صاحب بسياري از عظمتهاي فردي و اجتماعي .
دکتر فضل الله اکبري در دوم ارديبهشت سال 1300 هجري شمسي برابر با سوم ماه رمضان المبارک سال 1339 هجري شمسي در شهر گلپايگان چشم به جهان گشود. تحصيلا ت ابتدايي را در شهر گلپايگان و دوره دبيرستان را در دبيرستانهاي ادب، صارميه و سعدي اصفهان طي کرد. همزمان با طي دوره دبيرستان و حتي قبل از آن به تحصيل علوم قديمه نزد پدربزرگ مادريش مرحوم حاج فخرالعلما پرداخت و پس از آن در اصفهان از محضر استاداني چون شادروان فضل الله همايي و برادر دانشمند ايشان استاد جلا ل همايي و آقاي مبارکه اي کسب فيض کرد .
وي حساب و رياضي و حساب سياق نقدي و $$$$$$$$ را نزد پدربزرگ و پدر فرا گرفت. دکتر فضل الله اکبري بعد از دريافت ديپلم متوسطه، در دانشکده حقوق دانشگاه تهران به تحصيل پرداخت و از اين دانشکده ليسانس گرفت .
سپس در شرکت ملي نفت استخدام شد و همزمان با مرحوم حييم در تهيه فرهنگ لغات انگليسي به فارسي همکاري داشت. وي در اوايل دهه 1330 در موسسه علوم اداري و بازرگاني دانشکده حقوق دانشگاه تهران به تحصيل پرداخت و فوق ليسانس علوم اداري و بازرگاني دريافت داشت. به دنبال آن با استفاده از بورس تحصيلي به امريکا رفت و در دانشگاه کاليفرنياي جنوبي و دانشگاه استانفورد به تحصيل پرداخت و در رشته مديريت بازرگاني با گرايش حسابداري دکترا دريافت کرد .
بعد از اخذ مدرک دکترا به ايران مراجعت کرد و در موسسه علوم اداري به تدريس پرداخت و در سال 1337 به عنوان اولين مدرس حسابداري با درجه دانشياري به عضويت هيئت علمي دانشکده حقوق دانشگاه تهران پذيرفته شد .
دکتر اکبري در مورد اين دوره از زندگي خود در مصاحبه اي با مجله حسابدار (دکتر فضل الله اکبري، 1378، سرگذشت يک استاد و سرگذشت يک علم)، و بعد در مقاله اي در سال 1378 درباره چگونگي شروع تدريس حسابداري در دانشگاه تهران براي چاپ در مجله حسابرس (دکتر فضل الله اکبري، 1378، چگونگي تدريس حسابداري...) چنين مي نويسد :
"هميشه فکر مي کنم آدمي تا اندازه اي تا اندازه اي به جايي راه مي برد که مقدر است . سرانجام هم وضعيتي پيش آمد که بتوانم از بورسي در اين رشته بهره مند شوم. بدين ترتيب عملا به قلمروحسابداري وارد شدم... پس از مراجعت از خارج، دانشگاه تهران اعلا م کرد که براي تدريس رشته هاي حسابداري و حسابرسي دانشيار مي پذيرد و من براي اين کار داوطلب شدم ."
" من تنها داوطلب بودم. ... بايد اذعان کنم در آن زمان دو- سه نفري بودند که بيش از من حسابداري مي دانستند و تجربه بيشتري هم داشتند، ولي چون داشتن درجه دکتري يکي از شرايط استخدام بود با وجود علا قه اي که داشتند، واجد شرايط و داوطلب نشدند .
سالها حسابداري به عنوان رشته اي قابل قبول براي تدريس در دانشگاه شناخته نمي شد. تا سال 1333 در هيچ دانشگاه و موسسه آموزش عالي حسابداري رسماً تدريس نمي شد. ... متاسفانه در ايران آن زمان، اغلب افراد به جهت عدم اطلا ع کافي از محتواي دروس مزبور، علوم مالي و حسابداري را در سطح ساير رشته هاي دانشگاه به حساب نمي آوردند .
محتواي رشته حسابداري، اهميت و لزوم آن در انتظام امور سازمانها و تاثير آن در پيشرفت کشور، سالها همچنان ناشناخته باقي ماند. در سال 1334 که داوطلب تدريس حسابداري در دانشگاه شدم، يکي از اولياي دانشگاه گفت شک دارد جايگاه تدريس حسابداري در دانشگاه باشد، و اضافه کرد در گذشته هم حسابداري در سال ششم رشته تجارت دبيرستانها تدريس مي شده است و اگر حسابداري را رشته اي دانشگاهي بشناسيم بزودي داوطلباني هم براي تدريس خانه داري، گله داري وباغداري پيدا مي شوند؛ دانشگاه را تدريس حساب کافي است .
دو - سه سالي طول کشيد تا با مراجعات مکرر و مستمر، ارائه شرح دروس حسابداري و رشته هاي مختلف آن، اهميت و فرق آن را با حساب و رياضي توجيه کنم و توضيح دهم. بالا خره قرار شد در دانشکده حقوق و علوم سياسي و اقتصادي دانشگاه تهران براي انتخاب و استخدام يک نفر دانشيار اقدام کنند ."
" در طول سال 1342 توضيحاتم رئيس وقت دانشگاه تهران را متقاعد و مصمم کرد که دانشگاه تهران، مانند بسياري از مهمترين دانشگاههاي جهان، و به لحاظ نياز کشور، مي بايد دانشکده اي براي آموزش و تحقيقات مديريت داشته باشد. در ابتداي شهريور 1343 شادروان دکتر صالح رئيس دانشگاه، در جلسه اي پرشور و با مخالفتهاي بسيار، بالا خره تاسيس دانشکده علوماداري و مديريت بازرگاني را به تصويب شورايعالي فرهنگ رسانيد.... مخالفتها با تاسيس اين دانشکده، اولين در نوع خود در کشور، بيشتر از ناشناخته بودن مديريت به عنوان رشته اي از دانش ناشي مي شد." (دکتر اکبري، 1378، نوبت من نيست، ص 15 ) دکتر فضل الله اکبري پس از تاسيس دانشکده علوم اداري و مديريت بازرگاني دانشگاه تهران، به مدت 8 سال رئيس اين دانشکده بود. پس از سال 1350، به سمت معاون آموزشي و پژوهشي وزارت علوم و آموزش عالي برگزيده شد و همزمان به تدريس رشته حسابداري در دانشگاهها و موسسات مختلف آموزش عالي به ويژه بانک ملي ايران، اشتغال داشت. در اين دوره با شرکت اطلا عات اعتباري که به وسيله بانک مرکزي تاسيس شده بود، نيز همکاري داشت .
در فاصله سالهاي 1350-53 که در وزارت علوم به کار اشتغال داشت، خدمات گسترده اي در زمينه ارزشيابي مدارک تحصيلي و ارزيابي علمي دانشگاهها و مراکز علمي کشور به انجام رسانيد. وي در اواخر سال 1353 به دانشگاه تهران بازگشت و به عنواناستاد دانشکده علوم اداري و بازرگاني دانشگاه تهران در سمت معاون و قائم مقام رئيس دانشگاه تهران به کار ادامه داد .
پس از انقلاب در اوايل سال 1358 در سمت استادي دانشگاه بازنشسته شد اما تا پايان سال تحصيلي 58-1357 همچنان به تدريس ادامه داد .
از اوايل دهه 1360 سازمان حسابرسي اين افتخار را يافت تا از همکاري ايشان با مرکز تحقيقات تخصصي حسابداري و حسابرسي اين سازمان برخوردار شود. کتاب و مقالا ت مختلفي که در اين دوران توسط ايشان تاليف و تدوين و توسط سازمان حسابرسي منتشر شده است حاصل اين دوران پربار است .
دکتر فضل الله اکبري در اواخر دهه 1360 به امريکا مسافرت کرد و به مدت دو سال با سمت استادي در دوره هاي فوق ليسانس دانشکده مديريت بازرگاني دانشگاه استانفورد که يکي از معتبرترين دانشکده هاي اين رشته در سراسر دنيا به شمار مي آيد، به تدريس پرداخت .
پس از آن به انگلستان رفت و يک سال نيز در دانشکده مديريت دولتي تدريس داشت. ايشان از اواسط دهه 1370 به ايران مراجعت کرد و همچنان همکاري خود را در زمينه تحقيق و تاليف با مرکز تحقيقات تخصصي حسابداري و حسابرسي سازمان حسابرسي ادامه داد و در اين مدت است که مقالا ت متعددي هم براي مجله حسابرس تهيه کرد .
کتاب بررسي تحليلي دکتر فضل الله اکبري در سال 1381 به عنوان کتاب درخور تقدير برگزيده و به وسيله وزير فرهنگ و ارشاد اسلا مي در مراسم هفته کتاب مورد تقدير قرار گرفت .
آقاي دکتر اکبري دانشمندي بيطرف و واقعگرا بود. در عينحال که حرمت همگان را نگه ميداشتند با اطرافيان رفتاري محکم، منطقي و مهربان داشتند.استوار و قاطع اما اهل اعتدال بودند . بيادعا بودند و فروتن.از نقد و نفي ديگران پرهيز ميکردند و مراعات حقوق ديگران را از هر حيث مي کردند .
نقش فردي دکتر فضل الله اکبري در توسعه دانش حسابداري در ايران به نحو قاطع تعيين کننده بوده است. اين نقش به گفته خود ايشان محصول «علاقه به کار» و به قضاوت آناني که او را از نزديک ميشناختند محصول احساس «مسئوليت» نسبت به توسعه و پيشرفت جامعه و «ايمان» به چاره جوئيها و راهگشاييهاي «علم» نيز بوده است .
زنده ياد دکتر فضل الله اکبري در 13فروردين1384 جان به جان آفرين تسليم کرد و در قطعه 229 بهشت زهرا به خاک سپرده شد.از ايشان 4 فرزند ، 2پسر و 2 دختر ، باقي مانده است .
● کتابها
▪ حسابداري صنعتي، دانشگاه تهران، با تجديد چاپ به دفعات و توسط ناشران ديگر، 1338
▪ اصول حسابداري، دانشگاه تهران، با تجديد چاپ به دفعات، 1340
▪ تجزيه و تحليل صورتهاي مالي، سازمان حسابرسي، با پنج بار تجديد چاپ و تجديدنظر، 1366
▪ حسابداري بازرگاني، دانشکده علوم اداري و مديريت بازرگاني، 1354
▪ تهيه بودجه بازرگاني و صنعتي، انتشارات فروردين، 1365
▪ حسابداري استهلا ک، سازمان حسابرسي، اولين چاپ 1371، چاپ هفتم، 1380
▪ فرهنگ اصطلا حات حسابداري (انگليسي- فارسي)، سازمان حسابرسي، جلد اول، 1376
▪ بررسي تحليلي يا استفاده از تجزيه و تحليل صورتهاي مالي در حسابرسي، سازمان حسابرسي، 1379
● مقالات
▪ سرگذشت يک استاد و سرگذشت يک علم (مصاحبه با مجله حسابدار- مرداد 1372 )
▪ تجزيه و تحليل صورتهاي مالي (حسابرس 3، مجموعه مقالا ت- تابستان 1374 )
▪ واژه سرنوشت ساز (فصلنامه حسابرس شماره 1، زمستان 1377)
▪ نوبت من نيست (فصلنامه حسابرس شماره 3، بهار 1378 )
▪ به ياد دوست (مجله حسابدار، شماره 132، شهريور1378 )
▪ چگونه تدريس حسابداري در دانشگاه براي اولين بار شروع شد (فصلنامه حسابرس شماره 4 و5، پاييز و زمستان 1378 )
▪ آموخته هاي آموخته را نياموختيم (فصلنامه حسابرس شماره 9، زمستان 1379 )
▪ مصطفي علي مدد: انديشمندي پرمايه، پرکار و پربار (فصلنامه حسابرس شماره 16 ، مهر و آبان 1381 )
▪ نرفته ام (فصلنامه حسابرس شماره 23، بهار 1383 )
ز منتخبات حسابرس (فصلنامه حسابرس شماره 23، بهار 1383 )
نشريه تحليلي پژوهشي سازمان حسابرسي