مبحث ورشکستگي، موضوعي مغفول مانده در دوران آکادميک دانشگاه مانند ساير مباحث حرفه است. به‌گونه‌اي‌که هرچه از آشنايي اينجانب با مبحث ورشکستگي گذشت، با جوانب گسترده‌تر آن آشنا شدم.

همواره در جلسات و مذاکرات با دوستان و هم حرفه‌اي‌ها درخصوص مبحث ورشکستگي عرض کرده‌ام، اصل بر کشف واقعيت است و نحوه حسابداري واحد مالي واحد تجاري نبايد مسير کارشناسي را تغيير و روي نوع نظريه تاثيرگذار باشد. در اين فرصت محدود براي بيان کلام، به موضوع اساسي و بسيار با اهميت تحليل صنعت خواهم پرداخت. شرکتي توليدي در مقياس بزرگ با زيان انباشته‌اي برابر ۷۰ درصد سرمايه ثبت شده ۱۰ سال قبل، شرکتي بازرگاني با سود انباشته و هزينه مالي شناسايي نشده ناشي از تسهيلات معوق، شرکتي خدماتي با نسبت جاري زير يک به‌دليل عدم وصول مطالبات از کارفرماي دولتي در شرايط تحريم و...، نمونه‌هايي از موارد بحث‌برانگيز ورشکستگي است که حسابداران در مسند کارشناس دادگستري بايد نسبت به آن اظهارنظر کنند.

 مطلبي که در اکثر گزارش‌ها مشاهده مي‌شود، موضوع عدم توجه به نوع صنعت واحد تجاري مدعي ورشکستگي است. آيا تجزيه و تحليل امور ورشکستگي در يک موسسه مالي و اعتباري با يک شرکت توليدي يکسان است؟ آيا اين تحليل در يک شرکت بيمه‌اي با يک شرکت با موضوع فعاليت بازرگاني مانند يکديگر است؟ طبيعتا پاسخ سوالات فوق خير است. گستره مشتريان يک موسسه مالي و يک شرکت بيمه‌اي با مشتريان يک شرکت بازرگاني حتي توليدي قابل قياس نيست. بنابراين به‌عنوان مثال، نحوه شناسايي اقلام مشکوک‌الوصول دريافتني‌ها در واحد‌هاي تجاري مزبور متفاوت بوده يا نتيجه‌گيري از مجموعه نسبت‌هاي مالي برگرفته از صورت‌هاي مالي اساسي اين واحد‌ها اگر مانند هم نيز باشد، باز هم متفاوت است.

 مطلب ديگري که در بررسي صنعت بايد مورد مداقه قرار گيرد، حاشيه سود صنعت (Profit Margin By Industry) است. حاشيه سود صنايعي همچون بانکداري، حمل‌ونقل، هتل‌داري، نفت، خدمات IT، قطعات خودرو و...، مطمئنا با يکديگر متفاوت بوده و تحليل نموداري آنها در نزديکي به نقطه سر به سر و حتي قرار گرفتن در بستر زيان‌دهي، با يک قلم ثابت نبايد نگارش شود. حسب اطلاعات جمع‌آوري شده توسط پروفسور ASWATH DAMODARAN (استاد دانشگاه نيويورک- در رشته مالي) درباره اطلاعات مالي ۹۶ صنعت، صنايع بانکداري و حمل‌ونقل داراي بالاترين حاشيه سود (حدود ۳۰ درصد) و صنايعي همچون توليد خودرو و قطعه‌سازي داراي حاشيه سود نزديک به صفر (حدود ۳ درصد) و صنايعي همانند انرژي‌هاي نو و سبز در حاشيه زيان قرار مي‌گيرند. با عنايت به مطالب مطروحه فوق، ضرورت توجه به نوع صنعت شرکت مورد بررسي در مبحث ورشکستگي ضروري است.

 شايسته و بايسته است که کتابي مختص امر ورشکستگي از لحاظ حسابداري و حسابرسي توسط استادان برجسته حرفه به نگارش درآمده و آموزش دانشگاهي نيز سرفصل ورشکستگي را به عناوين آموزشي خود اضافه کند.