مذاکرات رفع تحريمها در چند روز گذشته «پيشرفتهاي نسبتا مثبتي» را تجربه کرده و همچنانکه خبرنگار اعزامي «ايرنا» به وين اعلام کرده ميتوان محتاطانه اين ادعا را مطرح کرد که با وجود «پيچيدگيها و مسير پرپيچ و خم پيشرو»، «شمارش معکوس تا احياي توافقات سال ۹۴» آغاز شده است. در اين رابطه ند پرايس، سخنگوي وزارت خارجه آمريکا از «پيشرفت نسبتا کم» در مذاکرات خبر داد و همزمان ژان ايو لودريان، وزير خارجه فرانسه گفته که «رسيدن به يک توافق» در پي مذاکرات احياي توافق هستهاي در وين هنوز «امکانپذير» است.
علي باقري، مذاکرهکننده ارشد ايراني نيز با بيان اينکه گفتوگوها در مسير «خوب و طبيعي» قرار دارد، روند مذاکرات را «مثبت و رو به جلو» توصيف کرد. از سوي ديگر کانال ۱۱ تلويزيون اسرائيل در گزارشي از فضاي مذاکرات خبر داده است که در چند ماه گذشته براي نخستينبار است که ديپلماتهاي غربي در رابطه با گفتوگوها «کمي خشنودي» از خود بروز دادهاند و ميگويند که ايران در اين گفتوگوها «جديت» دارد. در عين حال به دنبال سفر معاون وزير خارجه کرهجنوبي به محل مذاکرات و پس از ديدار وي با علي باقري، مذاکرهکننده ارشد ايران، وزارت خارجه سئول از احتمال آزادي قريبالوقوع داراييهاي بلوکهشده ايران خبر داد. باقري در ديدار با همتاي خود از کرهجنوبي تاکيد کرد که «فارغ از نتايج گفتوگوها» در وين، دولت کرهجنوبي «موظف» به آزادسازي پولهاي بلوکه شده ايران است.
ارزيابي مثبت اغلب کشورها از روند مذاکرات
به گزارش خبرنگار اعزامي «ايرنا»، قريب به اتفاق کشورهاي مشارکتکننده در گفتوگوها نسبت به پيشرفتهاي حاصل شده در روند مذاکرات، ارزيابي نزديک به هم دارند. علي باقري چهارشنبه شب در گفتوگو با خبرنگاران اظهار کرد که مذاکرات «مثبت و رو به جلو» ادامه دارد. وي در پاسخ به سوال خبرنگاري که درباره نتيجه گفتوگوهاي چند روز اخير پرسيد، گفت که «تلاشها براي دستيابي به توافق نهايي» ادامه دارد. همچنين حسينامير عبدالهيان وزير امور خارجه بامداد جمعه در توييتي در تشريح روند مذاکرات در وين با بيان اينکه مذاکرات در مسير طبيعي و خوب جريان دارد، اعلام کرد: «اکنون اين طرف غربي است که بايد نشان دهد، آيا حسننيت و اراده جدي براي توافق خوب دارد؟» به گزارش خبرگزاري فارس، اميرعبداللهيان افزود که ابتکارات طرف ايراني اين فضا را رقم زده است. وزير خارجه ايران شامگاه پنجشنبه نيز در گفتوگوي تلفني با همتاي نروژي با بيان اينکه فضاي کلي مذاکرات در وين مثبت است، گفت: «طرفهاي غربي نه تنها در سخن، بلکه بايد حسننيت خود را در عمل نيز نشان دهند و اقدام عملي مورد نظر، رفع تحريمها و بازگشت به برجام است.»همزمان ميخاييل اوليانوف، مذاکرهکننده ارشد روسيه هم تاکيد کرد که گفتوگوها به صورت پيوسته و دائم ميان هياتهاي مذاکرهکننده در حال پيگيري است و پيشرفت در روند مذاکرات مشهود است. اين ديپلمات روس با بيان اينکه فعاليتهاي ديپلماتيک تابع ضربالاجل نيست، خاطرنشان کرد: «مذاکرات بايد بهطور هدفمند براي دستيابي به توافق نهايي دنبال شود.»خبرنگار اعزامي «ايرنا» همچنين درباره رويکرد غربيها در مذاکرات گفته است: «منابع غربي از آمريکا تا اروپا نيز پس از انکار طولاني واقعيتهاي روند مذاکرات، اکنون به پيشرفتهاي صورت گرفته در روزهاي اخير اذعان دارند. بخشي از اين مساله به دليل هشدار و اولتيماتومي است که هيات ايراني درباره تحريف روايت مذاکرات و تعيين ضربالاجلهاي ساختگي به طرفهاي اروپايي داده است.»بر اساس اين گزارش، اين نکته را بايد در نظر داشت که تا دستيابي به توافق نهايي، طرفهاي غربي از ژستهاي خيرخواهانه و مقصرنمايي ايران دست نخواهند کشيد تا حقارت و خفت بازگشت ايالاتمتحده به برجام کماهميت نشان داده شود. همچنين به گزارش «ايرنا»، روز پنجشنبه با وجود تقارن با يکي از اعياد مذهبي مسيحي و تعطيل رسمي در اتريش، مذاکرات ادامه داشت و گفته ميشود که اغلب هياتها درباره تلاش براي رسيدن به توافق نهايي اتفاق نظر دارند. در اين راستا، وزير امور خارجه فرانسه در گفتوگويي تاکيد کرد که رسيدن به يک توافق در پي مذاکرات احياي توافق هستهاي در وين هنوز امکانپذير است. البته به گزارش «ايسنا»، خبرگزاري رويترز نوشت، ژان ايو لودريان روز جمعه در گفتوگو با شبکه تلويزيوني بيافام و شبکه راديوي آرامسي همزمان گفت که زمان رو به اتمام است. اظهارات وزير امور خارجه فرانسه در پي اين مطرح ميشود که آنالنا بِربوک همتاي آلمانياش نيز روز پنجشنبه مدعي شده بود، ايران تاکنون اعتماد زيادي را تلف کرده و فرصت زيادي براي احياي توافق هستهاي باقي نمانده است.
اذعان آمريکا به پيشرفت مذاکرات
از سوي ديگر ند پرايس، سخنگوي وزارت امور خارجه آمريکا در يک کنفرانس خبري درباره روند مذاکرات مدعي شد که پيشرفت اندکي در مذاکرات صورت گرفته که مستلزم شتاب بيشتر است. پرايس در ادامه ادعاهاي خود گفت اگر تهران و واشنگتن براي بازگشت متقابل به برجام به نتيجه نرسند، ايالاتمتحده مسير ديگري را پيش ميگيرد. ندپرايس ابراز اميدواري کرد که پيشرفت بيشتري در مذاکرات احياي برجام حاصل شود. او با اشاره به زمان اندک باقيمانده، هشدار داد که آمريکا در صورت عدم دستيابي به توافق با ايران، راه ديگري را انتخاب خواهد کرد. سخنگوي وزارت خارجه آمريکا پنجشنبه ششم ژانويه گفت، بحث بر سر چند هفته است، نه چند ماه.
تحليل رژيم صهيونيستي از فضاي مذاکرات
همچنين کانال ۱۱ تلويزيون اسرائيل به نقل از ديپلماتها به تحليل فضاي مذاکرات پرداخته و مدعي شده است که هنوز مشخص نيست آيا ايران خواهان بازگشت به توافق هستهاي قديمي است يا يک توافق موقت جديد؛ اين ديپلماتها مدعي شدهاند که شايد اين يک تاکتيک وقتکشي با هدف خشنود کردن روسيه که فشار زيادي بر ايران براي رسيدن به توافق وارد ميکند، باشد. بر اساس اين گزارش، در اسرائيل تخمين زده ميشود که به احتمال زياد توافق با ايران حاصل ميشود، اما مشخص نيست که چه نوع توافقي خواهد بود. کانال ۱۱تلويزيون اسرائيل در اين رابطه ادعا کرد: «ايران در اين مذاکرات جديت بيشتري نسبت به مذاکرات سابق نشان ميدهد و به همين دليل نيز نوعي پيشرفت نسبي در اين گفتوگوها به وجود آمده است.» اين کانال تلويزيوني ميگويد اين براي نخستينبار در چند ماه گذشته است که ديپلماتهاي غربي در اين رابطه «کمي خشنودي» از خود بروز ميدهند و ميگويند که ايران در اين گفتوگوها «جديت» دارد. بر اساس اين گزارش مساله ديگر به «تغيير نسبي سياست اسرائيل» در خصوص گفتوگوهاي برجام مربوط ميشود؛ همچنانکه در روزهاي گذشته سخنان بيشتري از مقامات سياسي و حتي امنيتي در رژيم صهيونيستي ميشنويم مبني بر اينکه اگر برجام توافق خوبي باشد با آن مخالفت نخواهند کرد.
اختلافنظر هستهاي در تلآويو
در رابطه با سخنان مقامات اسرائيلي از يکسو شاهد بوديم که يائير لاپيد، وزير خارجه رژيم صهيونيستي روز پنجشنبه با اشاره به تماس تلفني چهارشنبه شب با همتاي آمريکايياش گفت که در گفتوگو با آنتوني بلينکن درخواست کرده که جامعه بينالملل به فشارها بر ايران ادامه دهد و از سوي ديگر ژنرال آهارون حاليوا، فرمانده سازمان اطلاعات نظامي ارتش اسرائيل به سياستمداران کشورش گفته است که دستيابي به يک توافق هستهاي با ايران، براي اسرائيل بهتر از شکست مذاکرات وين است. او مدعي شد با يک توافق بهتر ميتوان برنامه اتمي ايران را رصد کرد.
پالس مثبت سئول
همزمان با خبرهايي که از پيشرفت مذاکرات ارسال ميشود، خبر مهم ديگر اينکه در پي سفر معاون وزير خارجه کرهجنوبي به محل مذاکرات، وزارت خارجه اين کشور از احتمال آزادي قريبالوقوع داراييهاي بلوکه شده ايران خبر داد. به گزارش خبرگزاري فارس، وزارت خارجه کرهجنوبي در بيانيهاي ضمن اعلام خبر ديدار ديپلماتهاي سئول و تهران در وين، اعلام کرد: «معاون وزير خارجه کرهجنوبي در ديدار با معاون وزير خارجه ايران ابراز اميدواري کرده داراييهاي بلوکهشده ايران به زودي آزاد شوند.» طبق اين بيانيه، چوي يانگ-کان، معاون وزير خارجه کرهجنوبي و علي باقري، همتاي ايراني او در خصوص اينکه داراييهاي ايران بايد به زودي آزاد شوند تفاهم داشتند. در بيانيه وزارت خارجه کرهجنوبي همچنين تصريح شده دو طرف در خصوص انجام رايزنيهاي کاري بر سر جزئيات مربوط به روند انتقال اين پول توافق کردند.
سئول موظف به آزادسازي پولهاست
همچنين باقري در ديدار با مقام کرهجنوبي تاکيد کرد که فارغ از نتايج گفتوگوها در وين، دولت کرهجنوبي موظف به آزادسازي پولهاي بلوکه شده ايران است و تحريمهاي يکجانبه آمريکا نميتواند توجيهي براي عدم پرداخت بدهيها به ايران باشد. به گزارش خبرگزاري فارس، در اين جلسه تصريح شد که خودداري غيرقانوني و غيرقابل توجيه کرهجنوبي از بازپرداخت بدهيهاي خود به ايران، نقطهاي تيره در تاريخ روابط دو کشور خواهد بود و سئول بايد هرچه سريعتر نسبت به آزادسازي منابع ايران اقدام کند. بدهي کرهجنوبي به ايران در ازاي خريد ميعانات گازي در دو بانک اين کشور، مجموعا به ارزش هفت ميليارد دلار است که از سپتامبر ۲۰۱۸ ميلادي (شهريورماه ۱۳۹۷) به بهانه تحريمهاي آمريکا پرداخت نشده است.
دوربينهاي مجتمع تسا نصب شد
همزمان با اين تحولات، استفاني ليختناشتاين، خبرنگار غربي مستقر در وين که براي فارن پاليسي و اينديپندت مينويسد، در توييتي اعلام کرد سخنگوي آژانس بينالمللي انرژي اتمي به او گفته که اين نهاد تا پايان دسامبر ۲۰۲۱ کار نصب دوربينهاي جايگزين دوربينهايي که از مجتمع تسا در کرج خارج شده بودند و همچنين ساير فعاليتهاي فني مرتبط را به انجام رساند. به گزارش خبرگزاري فارس، رافائل گروسي، مديرکل آژانس بينالمللي انرژي اتمي عصر روز چهارشنبه ۲۴ آذرماه اعلام کرد که بر اساس توافق صورت گرفته بين ايران و آژانس، دوربينهاي اين نهاد در مجتمع تسا کرج طي روزهاي آينده نصب ميشود.
محتواي ديدار اوليانوف با هيات عربستاني
از سوي ديگر همچنان برخي اخبار ضدونقيض از وين مخابره ميشود؛ در حالي که خبرگزاري دولت ايران (ايرنا) به نقل از يک منبع آگاه اعلام کرد که ملاقات روز پنجشنبه ديپلماتهاي روسيه و عربستان در وين ارتباطي به ايران نداشت، ميخاييل اوليانوف، مذاکرهکننده ارشد روسيه بعد از اين ديدار با انتشار پيامي در توييتر از ملاقات با هيات سعودي در ساختمان نمايندگي دائم روسيه نزد سازمانهاي بينالمللي مستقر در وين خبر داد و نوشت که فرستادگان سعودي را در جريان شرايط موجود در مذاکرات وين قرار دادم. همچنين به گزارش «ايسنا»، عبدالله بن خالد بن سلطان، نماينده دائم عربستان در سازمانهاي بينالمللي مستقر در وين روز جمعه با رابرت مالي، مامور ويژه وزارت خارجه آمريکا و روز پنجشنبه نيز با فيليپ ايريرا، رئيس هيات مذاکرهکننده فرانسه در وين ديدار و گفتوگو کرده است.